Главная » 2011 » Март » 27 » Конкурс-инша: Гильфиева Алсу, Кукмара, Татарстан
20:56
Конкурс-инша: Гильфиева Алсу, Кукмара, Татарстан

                                           Советлар Союзы Герое Фәхретдин Гыйльметдинович Заһидуллин 1911 елда Кукмара районы Байлангар авылында туган. 1921 елда Гыйльметдин абый Казахстанга китә. Гаиләдәге 4 баланың иң кечесе булган Фәхретдингә ул вакытта 10 яшь була. Алар Семипалатинск шәһәренә барып урнашалар. Биредә Фәхретдин казах мәктәбендә 4 ел белем ала. Гыйльметдин абый Фәхретдинне үз һөнәренә- балта эшенә өйрәтергә тели. Улына агач эшкәртү буенча укырга керергә киңәш итә. Ләкин Фәхретдин тимер эшен бик ярата, шуның буенча укый һәм слесарь белгечлеге ала. 1931 елда Заһидуллиннарның гаиләләре Кемерово шәһәренә күчеп килә. Фәхретдин машинист-моторист булып эшли башлый, ә бер елдан РККА сафларына чакырыла. Армиядә ул 6 аерым Төзелеш Полкына билгеләнә. Армия хезмәтен тәмамлап, 1935 елда Фәхретдин Кемерово шәһәренә әйләнеп кайта һәм яңадан машинист-моторист булып эшләвен дәвам итә. Бераз соңрак производствоның профсоюз хезмәткәре эшенә күчә.  Сугышның беренче көннәреннән үк запастагы сержант Фәхретдин Гыйльметдинович Заһидуллин Ватанны саклаучылар сафына баса. 1942 елның январендә Карелия фронтында сугышка керә... Заһидуллин отделениесе өчен иң истәлекле көн- 1944 елның 21 июне була.    Катлаулы шартларда совет сугышчылары Свирь елгасын кичәргә тиеш булалар. 1944 елның 21 июнь иртәсендә безнең меңнәрчә туплар, катюшалар, минометлар " телгә килеп", йөзләрчә самлолётлар, бомба арты бомба яудырып, өч сәгать ярым дәвамында дошман ныгытмалары өстендә гаять көчле ут давылы уйнаталар. Шундый ныклы әзерлектән соң, Карелия фронтының 7 Армия сугышчылары Лодейное Поле районында Свирь елгасын кичә башлыйлар... Аңына килгән дошман, шашынып, совет гаскәрләренә барлык төр коралы белән көчле ут ача.Әмма безнең саперлар, коточкыч мәхшәр эчендә булуларына карамастан, зур түземлелек һәм салкынканлылык күрсәтеп, алгы десант отрядларын көймәләрдә һәм паромнарда акфиннәр кулындагы елга аръягына күчерү эшләрен уңышлы башкаралар. Биредә Кукмара районының Байлангар авылында туып -үскән Фәхретдин Заһидуллин аеруча зур батырлык күрсәтә.   Шул чорда хәрби корреспондент булган Г.Әпсәләмов, Ф. Заһидуллин белән якыннан танышып, аның турында "Свирьне кичү" исемле очерк яза. "Алтын йолдыз" романының төп героеннан саналган Галим Урманов образын тудырганда  Ф. Заһидуллинны да күз алдында тоткан.

  "913 нче аерым саперлар батальонының отделение командиры сержант Заһидуллынга Укчы Полкның махсус подразделениеләрен кабартылган зур резина көймәдә елга аръягына чыгару бурычы йөкләнә. Кичү районына дошман минометлардан көчле ут ача. Дистәләрчә миналар суда да, десант аяк басарга тиешле елга ярында да өзлексез ярылуын дәвам итә.

Пулеметчыларның беренче группасын елга аша кичерергә керешкәч тә, Заһидуллинның көймәсен берничә урыннан мина кыйпылчырлары зарарлый. Көймәнең тишекләрен тиз генә ямап, аңа берөзлексез диярлек һавав өрдерергә кирәк була шул чакта акфиннәр утны тагын да көчәйтә төшәләр. Бер мина янәшәдә генә ярылып, көймәне суга күмә. Әмма тәҗрибәле сапер каушап калмый. Сугышчыларга көймәдәге суны түгәргә кушып, үзе тишкәләнгән урыннарны тиз генә ямаштыра. Кул астындагы ике өрдергечне алып, пулеметчылар ярдәмендә көймәгә бертуктаусыз һава тутырырга керешә. Шулай итеп, 536 Укчы Полкның пулемет взводы сугышчыларын төягән Заһидуллинның көймәсе, каршы як ярга беренче булып барып җитеп, десант төшерә. Дошманның берөзлексез уты астында коммунист Заһидуллин үз отделениесе белән 19 рейс ясый. Кыска гына вакыт эчендә , каршы як ярга кораллары белән 350 сугышчыны һәм танкка каршы ата торган 5 орудиене (снарядлары белән) чыгара. Дошман урнашкан ярдан үзебезнең якка чыкканда да Заһидуллинның көймәсе буш булмый, аңа яраланган сугышчылар утыра. Акфиннәр елганы утка тотуларын туктатмыйлар, ләкин Заһидуллинның юлында ут стенасы киртә була алмый..." Шунысы кызыклы: әлеге кичү вакытында кыю якташыбыз бер мәртәбә дә яраланмый- пулялар һәм миналар аны ничектер читләтеп үтәләр. Халык белеп әйтә шул- батырдан пуля да курка. Моңа кадәрге сугышчан батырлыклары өчен III дәрәҗәдәге Дан ордены белән  бүләкләнгән сержант Фәхретдин Гыйльметдинович Заһидуллинга,Свирь елгасын кичкәндә күрсәткән зур тәвәккәллеге өчен, СССР Верховный Советы Президиумының 1944 ел 21 июль Указы нигезендә Советлар Союзы Герое дигән мактаулы исем бирелә. Шулай итеп, гади бер сапер, армия-фронт күләмендә киң таныла. Геройның Свирь елгасын кичкәндәге атаклы көймәсе, кадерле экспонат буларак, "Свирь җиңүе" дип исемләнгән музейга, Инженерлык Гаскәрләре Павильонына куелган. Намуслы , фидакарь хезмәте өчен коммунист Заһидуллин күпләгән бүләкләргә, халыкның кайнар рәхмәтенә лаек була.Туган җирен дә онытыпбетерми Герой. Байлангардагы авылдашлары, туганнары янына каиткалап, хатлар язгалап тора."Маяк"лылар аның белән чиксез горурланалар.Авылның  иң ямьле урамнарының берсе һәм урта мәктәпнең пионер дружинасы Советлау Союзы Герое Фәхретдин Гыйльметдинович Заһидуллин исемен йөртә.

 

   

   

Просмотров: 838 | Добавил: Admin | Рейтинг: 5.0/1
Всего комментариев: 0
Имя *:
Email *:
Код *:
...
Наш опрос
Оцените мой сайт
Всего ответов: 1517
Мишар
Форма входа
Статистика
...
...
...
...
...
Календарь
Мини-чат
...
...
...